Liefdevol

Maar de traan wint het op zo’n dag. Op het grasveld voor het monument waar verschillende hoogwaardigheidsbekleders, onder wie premier Rutte, een krans legden slaat de tweede generatie liefdevol een arm om de eerste generatie. Zij die vaak op onmenselijke wijze hebben moeten lijden in de kampen.

„Alles van vroeger komt weer terug. We hebben veel meegemaakt, te veel meegemaakt”, zegt de 84-jarige Wim Geluk uit Oss. Hij praat pas sinds tien jaar over wat hij heeft meegemaakt in Bandoeng. „Nu speelt alles zich als een film weer af. Het kamp en daarna de Bersiap-periode. Ik heb gruwelijke dingen gezien.”Zonder een cent op zak stapte Geluk als 17-jarige, helemaal alleen op de vlucht naar Nederland, als verstekeling aan boord van het schip Zuiderkruis. In het vaderland is het onthaal van onze mensen uit Indië niet het allerhartelijkst.

’Pijnlijk’

Schrijver Geert Mak, tweede generatie en een van de sprekers bij de herdenking, benoemde dat in zijn rede. Hij noemde het „uitermate pijnlijk voor betrokkenen” dat er decennialang geen plaats was voor hun oorlogsverhaal. Pas eind jaren negentig heeft het kabinet de datum 15 augustus 1945 erkend als het einde van de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden.

De krans voor de burger- en militaire slachtoffers werd gelegd door Stefanus Ririhena en mevrouw Maud de Haas-de Bruin. Foto ANP 

( Niet alleen Ririhena is van Molukse afkomst, de vrouw naast hem haar moeder is ook Moluks!)

De wonden zijn nog steeds niet voor iedereen geheeld. Een klein aantal in het wit geklede demonstranten heeft tijdens de herdenking, in stilte, aandacht gevraagd voor het gebrek aan erkenning en compensatie voor mensen die na de oorlog berooid terugkeerden uit Indië. Tegelijkertijd vierden ze een mijlpaal: voor het eerst was er een oud KNIL-soldaat met een Molukse achtergrond die een krans mocht leggen.